Υπάρχει πρόβλημα αν καταναλώνω πολλή ζωική πρωτεΐνη;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Thrylos24.gr

18.09.2025 | 20:15

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η ζωική πρωτεΐνη είναι πλήρης και προσφέρει πιο άμεσα και καλύτερα αποτελέσματα στον οργανισμό σε σχέση με τη φυτική. Τι μπορεί να συμβεί, όμως, αν το παρακάνεις;

Με τις τάσεις της εποχής να προβάλλουν τα γυμνασμένα σώματα και τις επιταγές του σύγχρονου welbeing να υπερτονίζουν τη σημασία της μυϊκής μάζας στην υγιή γήρανση και μακροζωία, η λέξη «πρωτεΐνη» έχει μπει στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.

Πόση πρωτεΐνη χρειάζεται ο μέσος άνθρωπος; Πόση όποιος θέλει να χτίσει μυς κάνοντας και προπόνηση μυϊκής ενδυνάμωσης; Ποιες τροφές περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη; Πότε να πάρει κανείς συμπλήρωμα πρωτεΐνης; Ερωτήματα που παλιότερα δεν απασχολούσαν κανέναν.

Όσα δεν ήξερες για την εντυπωσιακή Ζωή Κρονάκη: Η δικηγόρος που έγινε παρουσιάστρια, ο σύζυγος, το θαύμα της μητρότητας και η σχέση λατρείας με τον Ιορδανίδη

Πώς «δουλεύει» η πρωτεΐνη στο σώμα;

Πρωτεΐνη παίρνουμε από τις ζωικές τροφές αλλά και από ορισμένες φυτικές, ενώ οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η ζωική πρωτεΐνη είναι καλύτερη γιατί είναι πλήρης. «Η ζωική πρωτεΐνη θεωρείται πλήρης, που σημαίνει ότι περιέχει και τα 20 απαραίτητα για τον οργανισμό αμινοξέα, τα οποία δεν μπορεί να παράξει το σώμα από μόνο του. Οι φυτικές πρωτεΐνες δεν περιέχουν πάντα όλα τα αμινοξέα», εξηγεί ο Garrett Swisher, καθηγητής Διατροφολογίας στο Πανεπιστήμιο της Indianapolis.

iStock

Επίσης, η συγκέντρωση, δηλαδή η ποσότητα της πρωτεΐνης στις περισσότερες φυτικές τροφές, είναι κατά κανόνα μικρότερη από αυτή που περιέχουν οι ζωικές τροφές.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η ζωική πρωτεΐνη σε υπερβολικές ποσότητες είναι ακίνδυνη. «Δεν υποτιμώ καθόλου την ανάγκη για πρωτεΐνη στη διατροφή, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους, αλλά ζούμε σε μια περίοδο που υπάρχει αδικαιολόγητη πίεση για κατανάλωση περισσότερης πρωτεΐνης. Αδικαιολόγητη όσον αφορά στο κομμάτι της υγείας και της ανάπτυξης ενός υγιούς μυϊκού ιστού», αναφέρει η διαιτολόγος-διατροφολόγος Δήμητρα Παπαμίχου PhD(c), MSc.

Με ποιους κινδύνους έχει συσχετιστεί η ζωική πρωτεΐνη;

«Υπάρχουν 2 μόρια-κλειδιά τα οποία βοηθούν στην ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, αλλά και τη σύνθεση των πρωτεϊνών», εξηγεί η ίδια. «Το ένα λέγεται mTor και είναι πρωτεΐνη, ενώ το άλλο λέγεται IGF-1 και είναι ορμόνη. Η ενεργοποίησή τους είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη των μυϊκών ινών, αλλά και την αποκατάστασή τους μετά από άσκηση, κάτι που αυξάνει σημαντικά μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη, και κυρίως ζωική πρωτεΐνη. Αλλά όταν τα επίπεδα mTor και IGF-1 είναι πολύ υψηλά, τότε αυτή η συνθήκη συνδέεται με αυξημένη φλεγμονή, αυξημένο ρίσκο για κάποιες μορφές καρκίνου και γήρανση».

Επιδημιολογική ανάλυση που έγινε σε 6.000 ενήλικες έδειξε πως η υψηλή κατανάλωση πρωτεΐνης με συνακόλουθα αυξημένα επίπεδα IGF-1 στις ηλικίες 50-65 συνδέεται με 75% αυξημένο ρίσκο για θνησιμότητα γενικά και 3-4 φορές αυξημένο κίνδυνο για θνησιμότητα από καρκίνο. Επιπλέον, η υπερβολική πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης έχει συνδεθεί με τη διαταραχή της αντίστασης στην ινσουλίνη, που αποτελεί το πρώτο βήμα για το μεταβολικό σύνδρομο.

Μανία για πρωτεΐνη: Μια τάση της εποχής

Πίσω από τη μανία με την πρωτεΐνη υπάρχει σίγουρα μια κερδοφόρος βιομηχανία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα διάφορα σνακ πρωτεΐνης που κατακλύζουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Είναι πράγματι τόσο ωφέλιμα όσο ισχυρίζεται το marketing ότι είναι;

iStock

Όπως έχει πει στο OW η Έμη Σακελλαρίου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Master practitioner in eating disorders and obesity, «αν μελετήσουμε τη διατροφική ετικέτα μιας μπάρας πρωτεΐνης του εμπορίου, θα διαπιστώσουμε ότι είναι αρκετά θερμιδογόνα (περίπου 250 Kcal ανά 60 γρ.) και, συχνά, με όχι και τόσο αγνά υλικά. Σημαντική ποσότητα ζάχαρης κρύβεται πίσω από ονομασίες όπως σιρόπι γλυκόζης ή μαλτοδεξτρίνη κ.ά., ουσίες με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, αλάτι, μη φυσικές γλυκαντικές ουσίες, κορεσμένα λιπαρά και υδρογονωμένα άλατα». Όσον αφορά την περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη στα επιδόρπια γιαουρτιού τύπου high protein, επισημαίνει: «Διαβάζοντας κανείς προσεκτικά την ετικέτα, θα διαπιστώσει ότι η ποσότητα πρωτεΐνης ανά συσκευασία είναι ίση ή και μικρότερη από αυτήν που αποδίδει ένα απλό στραγγιστό γιαούρτι».

Σου λείπει όντως πρωτεΐνη;

Ο μέσος πληθυσμός παίρνει την πρωτεΐνη που χρειάζεται από τη διατροφή του. Φυσικά, υπάρχουν ομάδες που έχουν ανάγκη από περισσότερη πρωτεΐνη, όπως οι αθλητές ή οι ηλικιωμένοι ή άνθρωποι με ειδικά προβλήματα υγείας, οι οποίοι μπορούν να το ρυθμίσουν με τον γιατρό τους.

Pexels Ella Olsson

«Στις ανεπτυγμένες χώρες είναι σχεδόν αδύνατο να βρεις κάποιον με έλλειψη πρωτεΐνης. Αντίθετα υπάρχει μεγάλη έλλειψη φυτικών ινών από τη διατροφή μας, κάτι που αυξάνει πολύ το ρίσκο για χρόνιες παθήσεις. Τέλος, όταν μελετούμε πληθυσμούς που ζουν πολλά χρόνια, αυτό που παρατηρούμε είναι ότι δεν καταναλώνουν πάρα πολλή ζωική πρωτεΐνη. Το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής τους είναι φυτική πρωτεΐνη», αναφέρει η κ. Παπαμίχου.

Ίσως λοιπόν αξίζει να αντισταθείς στη μανία για πρωτεΐνη της εποχής και να αναζητήσεις πιο υγιεινές επιλογές τροφών. Υπάρχουν αρκετές φυτικές επιλογές, αλλά και συνδυασμοί με φρούτα και λαχανικά τα οποία προσδίδουν τα «υπόλοιπα» αμινοξέα. Το πιο σημαντικό πάντα είναι να αποφεύγεις εντελώς τις επεξεργασμένες τροφές.

Πηγή: ow.gr

Thrylos24.gr

To thrylos24.gr είναι δίπλα σε κάθε άθλημα και κάθε στιγμή του Ολυμπιακού. Είτε πρόκειται για μπάλα ποδοσφαίρου είτε για μπάλα μπάσκετ, είτε για το παρκέ του βόλεϊ, αλλά και για κάθε άθλημα και κάθε είδηση του ερασιτέχνη.

Με καθημερινά blogs που καλύπτουν όλο το φάσμα του «ερυθρόλευκου» οργανισμού, με ζωντανές εκπομπές που τις έχετε αγκαλιάσει από την πρώτη στιγμή και φυσικά με όλη την επικαιρότητα από τον αθλητισμό και όχι μόνο. Thrylos24.gr, Το Νο.1 «ερυθρόλευκο» σάιτ που αγκαλιάσατε από την πρώτη στιγμή είναι εδώ, έτοιμο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής και όπου χτυπάει η καρδιά του Ολυμπιακού.

Συνδεθείτε στην ομάδα του THRYLOS24 στο Viber